ฉาชี่ (茶氣) คืออะไร？
เป็นหนี้แฟนเพจไว้ตั้งแต่เดือนที่แล้ว ว่าจะมาเขียนเรื่องราวเกี่ยวกับฉาชี่ให้อ่าน วันนี้เห็นว่าเวลาก็ผ่านล่วงเลยมาเกือบๆหนึ่งเดือนแล้ว เลยรีบมาเขียนก่อนครับ ก่อนเวลาจะผ่านไปมากกว่านี้
.
ก่อนอื่นขอออกตัวก่อนนะครับว่าไม่ได้เป็นผู้มีความรู้เรื่องฉาชี่แต่อย่างใด ได้ยินเรื่องฉาชี่ครั้งแรกก็ตอนที่มีแฟนเพจท่านหนึ่งทักมาเมื่อหลายปีก่อน ตั้งแต่นั้นมาถ้าได้ไปเมืองจีน ก็มีถามเขาบ้าง หรือตอนนี้มาอยู่ไต้หวันได้แล้วเกือบๆสองปีก็ได้ยินคนขายชา คนทำชาที่ไต้หวันพูดบ้าง แต่สิ่งที่ได้ก็ยังไม่ชัดเจน เหมือนเป็นเรื่องลึกลับ ที่แม้แต่คนขายชาหรือคนทำชาเองก็ไม่แน่ใจว่ามันคืออะไร แต่ถ้าถามว่าเคยได้ยินไหม คอชาทั้งหลายก็ตอบว่าเคยได้ยิน
.
จึงลองค้นหาดูครับ ในไต้หวันความรู้เรื่องชาก็มาจากจีนแผ่นดินใหญ่ ในหนังสือก็มีเขียนเรื่องฉาชี่ไว้บ้าง เลยขอลองเขียนสรุปๆจากที่อ่านมาไว้ดังนี้ครับ
.
ฉาชี่ 茶氣 เป็นคำที่ปรากฎในช่วงราชวงศ์ถัง ในยุคนั้นยังเรียกกันว่า หมิงชี่ 茗氣 ซึ่งตัวอักษร “หมิง 茗” ที่ใช้ ก็คือตัวอักษรที่มีความหมายว่า ชา แบบ “ฉา 茶” ในปัจจุบัน ความหมายในยุคนั้นก็คือไอร้อนที่พวยพุ่งออกมาจากหม้อที่กำลังต้มชาอยู่ เพราะในสมัยโบราณระดับนั้น คนจีนกินชาโดยการนำเอาใบชาที่อัดเป็นก้อนไปต้มในน้ำร้อน
.
หลังจากนั้นอีกหลายร้อยปี ในยุคราชวงศ์หมิง คำว่าฉาชี่ หมายถึง รสชาติของชา ซึ่งเป็นรสที่อยู่ในน้ำชา แต่ไม่ใช่รสของใบชา อาจมีรสหวานติดปลายค้างอยู่ในปากหลังจากดื่ม
.
ในปัจจุบัน หากพูดถึงฉาชี่ จะหมายถึงความรู้สึกที่ได้รับจากชา เนื่องจากวัฒนธรรมตะวันออก ทั้งจีนและญี่ปุ่น ถือว่าชาก็คือยา เป็นพืชสมุนไพรชนิดหนึ่ง ดังนั้นแล้วพืชจำพวกนี้ดื่มเข้าไปแล้วก็จะก่อให้เกิดอาการต่างๆกับร่างกาย เช่นเดียวกับสมุนไพร ชี่ตัวที่ว่า ก็เปรียบเหมือนพลังลมปราณในร่างกายมนุษย์ หากชี่อ่อนไปหรือแรงเกินไปก็จะก่อให้เกิดอาการที่ไม่ปกติต่างๆ ดังนั้นแล้ว ชาที่มีฉาชี่ ก็คือชาที่ดื่มไปแล้วเกิดอาการต่างๆกับร่างกายนั่นเอง
.
เมืองจีน ถือว่าฉาชี่ ก่อให้เกิดอาการต่างๆในร่างกายคนแตกต่างกันไป หมายความว่า ถึงจะเป็นชาตัวเดียวกัน แต่หากต่างคนดื่ม แต่ละคนก็จะมีอาการแตกต่างกันออกไป หรือถึงเป็นคนเดียวกัน แต่ถ้าหากดื่มในต่างเวลา ต่างสถานที่ ต่างสภาพแวดล้อม ก็จะก่อให้เกิดอาการที่แตกต่างกัน
.
นอกจากนี้ ในหนังสือ 日日，茶日子 ที่ไต้หวัน เขียนบอกคร่าวๆไว้ว่า อาการของฉาชี่ที่มาจากชาตัวที่มีฉาชี่ดีๆนั้น คือ
.
เรอ
ไม่หิวง่าย
ร้อนที่กลางกระหม่อม
เหงื่อออกที่ท้ายทอย
เหงื่อออกตามร่างกาย
สาเหตุก็เป็นเพราะว่า ชาที่มีฉาชี่ดี จะช่วยกักเก็บรักษาความร้อนไว้ในร่างกายได้ดี
.
ในส่วนของคนที่ดื่มชาที่มีฉาชี่ดีๆเข้าไปแล้ว แต่กลับไม่รู้สึกถึงฉาชี่ อาจเป็นเพราะว่าคนๆนั้นมีปัญหาด้านสุขภาพ เลือดไหลเวียนไม่ดี (เลือดไหลเวียนดี=ชี่ไหลเวียนดี) และเป็นเพราะกินอาหารไม่ดี ของเย็น ของทอด อาหารไขมันสูง เป็นต้น
.
ในส่วนของคำถามสำคัญ แล้วชาประเภทไหนกันล่ะที่มี ฉาชี่ ??
.
ในหนังสือ 日日，茶日子 บอกไว้ว่า ฉาชี่ที่ดีนั้น สามารถพบได้ในชาสี่ประเภท
.
1. ชาป่า ภาษาจีนเรียกว่า เหยี่ยเซิงฉา 野生茶 หมายถึงชาที่ทำมาจากใบของต้นชาที่ขึ้นอยู่ในป่า ชาประเภทนี้มีมากในแถบยูนนาน ส่วนตัวผมไม่ได้ดื่มชาแนวนี้ แต่ก็มีผ่านตาผ่านปากมาบ้าง เท่าที่เห็นก็มีเป็นผูเอ่อ ชาแดง หรือชาขาว จากต้นชาต้นใหญ่ ที่ขึ้นอยู่ในป่า
.
2. กู่ซู่ฉา 古樹茶 คือ ต้นชาเก่า หรือ เหล่าฉง 老叢 หมายถึงชาที่เก็บใบมาจากต้นชาอายุมาก หากเป็นทางอู่อี๋ซาน จะใช้คำว่าเหล่าฉงได้ ต้นชาต้องมีอายุเกิน 50 ปี หรือถ้าจะเอาทางยูนนาน ต้นชาก็ต้องมีอายุเป็นหลักร้อยปี ชาต้นเก่าเหล่านี้ ว่ากันว่ามีฉาชี่ที่แรง ในปัจจุบันนี้ หากเป็นชาต้นเก่า ใบที่เก็บมาได้ส่วนใหญ่ก็จะถูกอาจารย์ชาฝีมือเก่งๆเอาไปทำชาครับ ก็อาจเป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่ทำให้ชาที่ทำออกมาได้มีรสชาติดี ฉาชี่ดี
.
3. ชาเก่า หรือ เหล่าฉา 老茶 คือชาที่เก็บเก่า หรือเก่าเก็บ หากเป็นกฏทั่วไปของชาจีน ชาที่จะเรียกว่าเหล่าฉาได้ ต้องเก็บไว้เกินห้าปี แต่ส่วนใหญ่ก็จะเก็บกันนานกว่านั้นครับ อย่างที่รู้ว่าผูเอ่อเก็บกันเป็นสิบๆปี ชาพวกเหยียนฉาก็เก็บกัน 6 ปี ทิกวนอิม ต้งติ่ง เปาจ่ง ก็เก็บให้เก่าได้ ชาเก่าๆพวกนี้แหละ ว่ากันว่าฉาชี่แรง ฉาชี่ดี ดื่มแล้วรู้สึกสบายเนื้อสบายตัว ใครเคยดื่มชาเก่าตัวดีๆมา คงทราบครับ ว่าฉาชี่จากชาเก่าเป็นแบบไหน
.
4. ประเภทสุดท้าย คือชาที่ต้นชาขึ้นบนผาหิน โขดหิน ซึ่งก็คือ เหยียนฉา 岩茶 ชาผาหิน นั่นเอง สาเหตุเป็นเพราะว่าต้นชาที่ยืนต้นบนผาหิน ได้รับแร่ธาตุสารอาหารเป็นจำนวนมาก เป็นอีกสาเหตุที่ทำให้มีฉาชี่ดี ถ้าเป็นชาจากอู่อี๋ซาน ก็คงต้องเป็นพวกเจิ้งเหยียนล่ะมั้งครับ
.
เรื่องราวก็เป็นอย่างนี้ครับ ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขอย้ำก่อนอีกรอบว่าไม่ได้เป็นผู้รู้ด้านฉาชี่แต่อย่างใด ส่วนตัวสนใจ และพออ่านภาษาจีนได้ จึงเอาความรู้ที่ค้นหาไว้อ่านเองนำมาเขียนสรุปให้ผู้ชอบดื่มชาในเมืองไทยได้อ่านกัน หากท่านใดมีข้อเสนอแนะเพิ่มเติม หรือมีความรู้ ประสบการณ์ ที่อยากแบ่งปันกัน ก็สามารถเขียนเข้ามาได้ครับ ผู้ชอบดื่มชาท่านอื่นๆมาอ่านก็จะได้ความรู้กลับไปเช่นกัน
.
京橋 KYOBASHI chiang rai
.
Shopee: https://shp.ee/42csv8g
Lazada: lazada.co.th/shop/kyobashi-tea
Line Official ID: @kyobashi.tea
Line Shop: https://shop.line.me/@kyobashi.tea
.
